غلات در واقع گونه ای از خانواده گندمیان (گرامینه ها) هستند که گیاهان علفی تک لپه ای بوده و دانه های ریز آنها، مصرف خوراکی دارد. غلات گیاهانی یک ساله هستند، یعنی چرخه ی زندگی خود را در یک فصل زراعی به پایان می رسانند.
گونه های سردسیری غلات (گندم، جو و چاودار) در فصل پاییز و اوایل بهار کشت شده و در اواسط تا اواخر تابستان هم برداشت می شوند. گونه های گرمسیری غلات (برنج، ذرت، ذرت خوشه ای و ارزن) نیز با توجه به شرایط آب و هوایی در اواخر بهار یا اوایل تابستان کشت شده و اواخر تابستان یا اوایل پاییز هم برداشت می شوند.
محصول | نام | توضیحات | اطلاعات بیشتر |
---|---|---|---|
![]() |
برنج قهوه ای |
وزن: 1 کیلو گرم |
![]() |
سبوس که یکی از غنی ترین منابع الیاف گیاهی (فیبر) مورد استفاده در برنامه غذایی شمرده می شود، پوسته خارجی هضم نشدنی گندم، جو دوسر، برنج و سایر دانه های غلات است. بهترین خاصیت سبوس که از قدیم شناخته شده است، به فیبر آن برمیگردد که از یبوست و چاقی پیشگیری میکند. حسن دیگر سبوس، القای حس سیری است زیرا مثلاً غلات سبوسدار بیشتر از غلات تصفیه شده در دستگاه گوارش میمانند و آب به خود میگیرند و احساس سیری بیشتری به فرد میدهند. فایده دیگر سبوس، کاهش جذب کلسترول است که باعث کاهش چربی خون شده و غیرمستقیم از بروز بیماریهای قلبی- عروقی پیشگیری میکند. سبوس 18-15 درصد کلسترول خون را پایین میآورد؛ مثلاً فردی که کلسترول 220 دارد، اگر روزانه نان کامل مصرف کند، این کلسترول به زیر 200 یعنی حد طبیعی میرسد. سبوس جذب قند را نیز کم میکند و زمینه ابتلا به دیابت را کاهش میدهد. این ماده غیرمستقیم بر فشارخون هم تأثیر دارد. به این ترتیب که کاهش وزن و کاهش چربی خون میتواند باعث کاهش فشارخون شود اما مستقیم در درمان فشارخون موثر نیست. در ضمن جویدن بهتر و بیشتر سبوس نیز برای دندانها مفید است.
جوانهها دانه های گیاهان خوراکی هستند که فقط جوانه میزنند (بدون کشت) تا برای خوردن آماده شوند. این دانه ها میتوانند به خانوادهی غلات مثل برنج و جو تعلق داشته باشند یا به خانوادهی حبوبات مثل عدس و یا آفتابگردان و غیره. جوانهها سرشار از ویتامین هستند، یعنی بیشتر از دانههای خشکی مانند غلات و حبوبات ویتامین دارند. به طور دقیقتر جوانهها در مقایسه با این مواد غذایی حاوی 3 تا 6 برابر ویتامین بیشتری هستند.